Wijzigingen sociaal strafrecht

De sancties voor inbreuken op arbeids- en sociaalrechtelijke verplichtingen worden bepaald door het Sociaal Strafwetboek. De wetgever heeft dit Sociaal Strafwetboek (evenals andere bepalingen van het sociaal strafrecht) trachten te wijzigen, actualiseren en vervolledigen. De nieuwe regels treden in werking op 1 juli 2024.

Vooreerst versterkt de nieuwe regeling de rol van de administratieve en strafrechtelijke geldboete. Daarentegen wordt de gevangenisstraf beperkt tot de zwaarste inbreuken. Artikel 101 van het Sociaal Strafwetboek, dat de verschillende sanctieniveaus bevat, wordt in deze optiek gewijzigd. De vier sanctieniveaus blijven behouden, maar de bedragen van de administratieve en strafrechtelijke geldboete uit niveau 3 worden verdubbeld en de maximumbedragen van de administratieve en strafrechtelijke geldboete uit niveau 4 worden verhoogd. Vanaf 1 juli 2024 worden de sanctieniveaus aldus bepaald als volgt:

1. De sanctie van niveau 1 bestaat uit een administratieve geldboete van 10 tot 100 euro.
2. De sanctie van niveau 2 bestaat uit hetzij een strafrechtelijke geldboete van 50 tot 500 euro, hetzij een administratieve geldboete van 25 tot 250 euro.
3. De sanctie van niveau 3 bestaat uit hetzij een strafrechtelijke geldboete van 200 tot 2.000 euro, hetzij een administratieve geldboete van 100 tot 1.000 euro.
4. De sanctie van niveau 4 bestaat uit hetzij een gevangenisstraf van zes maanden tot drie jaar en een strafrechtelijke geldboete van 600 tot 7.000 euro of uit één van die straffen alleen, hetzij uit een administratieve geldboete van 300 tot 3.500 euro.

Let op: Bovenstaande geldboeten moeten worden vermenigvuldigd met de wettelijke opdeciemen (x 8).

De wetgeving voegt eveneens een nieuwe straf in voor inbreuken op niveau 3 en 4, namelijk de uitsluiting van het recht om in te schrijven voor overheidsopdrachten of om concessies te verkrijgen.

Andere wijzigingen hebben o.a. betrekking op preventie, de vaststelling en vervolging van de inbreuken en op hun bestraffing in het algemeen. Ook werden de sanctieniveaus van sommige inbreuken aangepast (verhoging, verlaging of opheffing sanctie) om de samenhang te bewaren tussen inbreuken van hetzelfde type en dezelfde ‘zwaarte’. Ten slotte werden er nieuwe inbreuken op (bestaande) sociale verplichtingen ingevoegd, die nog niet werden opgenomen in het Sociaal Strafwetboek.

Deze aanpassingen treden in werking op 1 juli 2024.

Bron: Wet van 15 mei 2024 houdende wijziging van het sociaal strafrecht en diverse arbeidsrechtelijke bepalingen, B.S. 21 juni 2024.