Wijzigingen op til voor de flexi-jobs in 2024!

In het kader van het begrotingsakkoord 2024 keurde de kamer een paar dagen geleden een ontwerp van programmawet goed dat het systeem van de flexi-jobs (grondig) wijzigt.

In principe treedt tot de regeling in werking op 1 januari 2024. Tot het moment van officiële publicatie in het Belgisch Staatsblad, geldt deze info echter als voorwaardelijk.

Voor lokale besturen zijn de volgende voorgenomen wijzigingen relevant:

1. Uitbreiding toepassingsgebied:

Voortaan kunnen er meer sectoren gebruik maken van flexi-jobwerknemers:

• Redders: het toepassingsgebied van het flexi-jobsysteem wordt uitgebreid tot de openbare of private werkgevers en de werknemers die ze tewerkstellen als redder in publiek toegankelijke zwembaden en zwemvijvers of op het strand. Dit geldt alleen voor de werknemers die effectief een diploma van redder hebben;

• Kinderopvang, onderwijs, sport en cultuur: op vraag van de Vlaamse overheid kunnen ook de kinderopvang, de onderwijssector en de publieke sport- en cultuursector worden toegevoegd. Meer specifiek gaat het over:
  • De werkgevers met als hoofdactiviteit kinderopvang NACE-code 88.91;
  • Het officieel onderwijs en het gesubsidieerd personeel van het door de gemeenschap gesubsidieerd vrij onderwijs;
  • De sport- en cultuursector, voor zover de werkgevers niet onder de wet van 5 december 1968 ressorteren en hun hoofdactiviteit beantwoordt aan de omschrijving van één van de NACE-codes onder categorie 93.1 of 90. 
    
    Voor deze sectoren heeft de Vlaamse regering gevraagd aan de federale regering om de mogelijkheid tot invoeren van een flexi-job te voorzien via zogenaamd asymmetrisch beleid. Het wetsontwerp voorziet de mogelijkheid voor elke deelstaat om na overleg op het Overlegcomité zelfstandig te beslissen om de toelating van flexi-jobs voor de genoemde sectoren te voorzien. De gehele of gedeeltelijke toelating of uitsluiting van de voornoemde bedrijfstakken gebeurt na vraag van de gefedereerde entiteiten en bij koninklijk besluit.
    
    Voor de modaliteiten van de uitbreiding (o.a. welke functies) moeten we dus wachten tot de publicatie van een Koninklijk Besluit. Volgens VVSG is het onduidelijk of dit KB er nog voor het jaareinde komt en of de uitbreiding dus al op 1 januari 2024 in voege treedt; 
• De volgende functies worden uitgesloten: 
  • De artistieke, artistiek-technische en artistiek-ondersteunende functies die activiteiten omvatten zoals bepaald door de wet van 16 december 2022 tot oprichting van de Kunstwerkcommissie en tot verbetering van de sociale bescherming van kunstwerkers;
  • Functies die taken omvatten behorend tot het materiële toepassingsgebied van de gecoördineerde wet van 10 mei 2015 betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen. 

2. Aanpassingen aan het systeem:

• Flexiloon: i.p.v. het algemene minimumbedrag, moet het flexiloon voortaan minimaal gelijk zijn aan het brutobedrag van het baremieke loon dat geldt voor de door de werknemer uitgeoefende functie. Bovendien mag het flexiloon niet meer bedragen dan 150% van het minimale basisloon;

• Fiscaliteit: niet-gepensioneerden zullen voortaan maar van een fiscale vrijstelling genieten voor de eerste 12.000,00 EUR op jaarbasis (bij overschrijding past de fiscus het progressief tarief toe). Gepensioneerden blijven zonder beperking genieten van de fiscale vrijstelling. Daarnaast voorziet het ontwerp een wettelijke basis om werkgevers te verplichten de gegevens met betrekking tot de flexi-jobtewerkstelling binnen kortere termijnen, die samenhangen met de cyclus van de loonberekeningen, over te maken aan de RSZ. Hiervoor is echter nog wel een koninklijk besluit vereist dat de termijnen bepaalt. 
   
• Nieuwe voorwaarden: cumul tussen een flexi-job en een andere arbeidsovereenkomst gedurende het (volledig) kwartaal waarin men een flexi-job uitoefent wordt in principe onmogelijk, voor personen die overschakelen van een voltijdse tewerkstelling in T-4 naar een 4/5 tewerkstelling in T-3 zal voortaan een wachtperiode gelden in kwartalen T en T+1. Pas vanaf T+2 kunnen zij opnieuw een flexi-job uitoefenen, voor zover zij dan aan de voorwaarden voldoen, enz.,…;

• Sociaal overleg: er geldt een verplichting om sociaal overleg te plegen over de toepassing van de flexi-jobs voor elk kalenderjaar waarin er flexi-jobwerknemers tewerkgesteld worden;

• Strafrechtelijke beteugeling: het sociaal strafwetboek wordt aangevuld met een bepaling die elke werkgever, zijn lasthebber of zijn vertegenwoordiger die een werknemers als flexi-jobwerknemer heeft tewerkgesteld zonder onder het toepassingsgebied te vallen, bestraft met een sanctie van niveau 3. Ook het niet (correct) opstellen, bewaren of ter beschikking stellen van de raamovereenkomst in het kader van een flexi-jobtewerkstelling kan voortaan worden bestraft met een sanctie niveau 2. Alle geldboetes worden vermenigvuldigd met het aantal werknemers dat betrokken is bij de inbreuk.

Voor concrete vragen, raden wij aan om contact op te nemen met het Juridisch Kenniscentrum.

Bron: ontwerp van programmawet, Parl. Doc. Kamer, sessie 2023-2024, nr. 55-3697/001 e.v.